لایحه به نوشته مکتوبی گفته میشود که هر یک از طرفین دعوا اعم از خواهان یا خوانده دعوا میتوانند در طول فرایند دادرسی و تا قبل از ختم دادرسی تنظیم کنند و بر روی آن، همه مطالبی را که میخواهند به اطلاع دادگاه برسانند، قید کنند.
این اطلاعاتی که بر روی لایحه درج میشود، اطلاعاتی پیرامون دعواست و در واقع، به این منظور لایحه نوشته میشود که اگر مطالبی علاوه بر آنچه که در تنظیم دادخواست قید شده وجود داشته باشد که اطلاع دادگاه از آن ضروری است، بر روی اوراق لایحه نوشته شده و به دادگاه تقدیم شود؛ و اینجاست که تفاوت در لایحه و دادخواست مشخص میشود.
همانطور که ملاحظه میشود، نحوه تنظیم لایحه نقش مهمی در سرنوشت دعوا ایفا میکند؛ چرا که مستند بودن و مستدل بودن جزئیات ذکر شده در لایحه، اصولاً تأثیر زیادی بر فرایند صدور حکم دادگاه خواهد داشت. بنابراین هر چند دفاع شفاهی در دادگاه و بیان جزئیات مطالب نزد قاضی دادگاه از اهمیت به سزایی برخوردار است، اما در برخی موارد، همچون زمانی که شخص در جلسه دادگاه مطالبی را فراموش کرده یا به صورت نامناسب آنها را بیان کرده باشد، با نگارش یک لایحه قضایی دقیق میتواند آن ضعف را جبران کند.